BỘ NGẮT MẠCH THU NHỎ MCB: THIẾT BỊ BẢO VỆ MẠCH ĐIỆN HIỆU QUẢ VÀ AN TOÀN
Nội dung
BỘ NGẮT MẠCH THU NHỎ MCB
Bạn có biết MCB là gì không? MCB là viết tắt của Miniature Circuit Breaker, hay còn gọi là bộ ngắt mạch thu nhỏ. Đây là một thiết bị điện quan trọng, được sử dụng để bảo vệ mạch điện khỏi các sự cố do quá tải hoặc ngắn mạch. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu cho bạn về nguyên lý hoạt động, cấu tạo và các loại MCB khác nhau. Bạn cũng sẽ biết cách chọn MCB phù hợp cho từng loại tải và cách lắp đặt và sử dụng MCB trong các hệ thống điện. Hãy cùng theo dõi nhé!
MCB là gì và có chức năng gì?
Bộ ngắt mạch thu nhỏ hay còn gọi là MCB (Miniature Circuit Breaker) là một thiết bị điện cơ, bảo vệ mạch điện khỏi quá dòng. Quá dòng trong mạch điện có thể do đoản mạch, quá tải hoặc thiết kế bị lỗi. MCB là thiết bị bảo vệ quá tải và ngắn mạch. Chúng được sử dụng trong các khu dân cư và thương mại.
MCB còn được gọi là CB tép, cầu dao tự động, …
MCB là một lựa chọn thay thế tốt hơn cho cầu chì, vì nó không yêu cầu thay thế khi phát hiện thấy quá tải. Không giống như cầu chì, MCB có thể dễ dàng vận hành và do đó mang lại sự an toàn khi vận hành và sự tiện lợi hơn mà không phải chịu chi phí vận hành lớn.
Chúng được sử dụng để bảo vệ các mạch dòng điện thấp hơn và có các thông số kỹ thuật sau:
- Dòng định mức – Ampe
- Dòng ngắn mạch – Kilo Ampe (kA)
- Đặc điểm hoạt động – Đường cong type B, C, D, Z hoặc K
Cấu tạo của MCB
MCB được cấu tạo bởi các 5 bộ phận chính như sau: tiếp điểm, cơ cấu truyền động đóng cắt MCB, móc bảo vệ, hộp dập hồ quang và vỏ.
- Tiếp điểm: MCB thường có cấu tạo 3 cấp tiếp điểm (tiếp điểm chính, tiếp điểm phụ, hồ quang) hoặc 2 cấp tiếp điểm (tiếp điểm chính và hồ quang)
- Cơ cấu truyền động đóng – cắt MCB: có 2 cách truyền động đóng – cắt MCB (bằng tay và bằng cơ điện). Bằng tay với các MCB có dòng điện định mức không lớn. Bằng cơ điện với MCB có dòng điện lớn hơn.
- Móc bảo vệ: Có 2 loại móc bảo vệ: móc kiểu điện từ và móc kiểu rơle nhiệt. Móc bảo vệ có tác dụng để bảo vệ thiết bị điện không bị quá tải và ngắn mạch.
- Hộp dập hồ quang: Có 2 kiểu thiết bị dập hồ quang là: hồ quang kiểu nửa kín và hồ quang kiểu hở. Kiểu nửa kín được đặt trong vỏ kín của MCB và có lỗ thoát khí. Kiểu hở được dùng với điện áp lớn 1000V.
- Vỏ: MCB có lớp vỏ bằng nhựa giúp bảo vệ và cố định các bộ phận bên trong thiết bị.
Ứng dụng của MCB
MCB là thiết bị đóng cắt bảo vệ loại nhỏ, dòng định mức thấp, thường được ứng dụng trong mạng điện dân dụng. Ngoài ra, trong các tủ điện phân phối công nghiệp, MCB thường được sử dụng để bảo vệ cho các line chiếu sáng, ổ cắm …, những dòng MCB có dòng định mức lớn được sử dụng như những MCB tổng hoặc MCB bảo vệ tải 3 pha công suất vừa và nhỏ.
Nguyên lý hoạt động
Nguyên lý hoạt động của MCB rất đơn giản. Nó là thiết bị điện có hai chức năng:
Bảo vệ lỗi quá tải dòng điện
Có hai thanh kim loại trong MCB để dòng điện chạy qua. Ở trạng thái bình thường, chúng giữ tiếp điểm đóng lại. Khi xảy ra sự cố quá dòng, hai thanh kim loại bị đốt nóng và làm biến dạng, ngắt mạch điện, ngắt tải khỏi dòng điện chính.
Bảo vệ lỗi ngắn mạch
Để bảo vệ sự cố ngắn mạch, MCB có một cuộn dây điện từ. Bình thường, cuộn dây điện từ này có được cung cấp năng lượng, nhưng không có bất kì ảnh hưởng nào tới CB tép. Khi có sự cố ngắn mạch xảy ra, tổng trở mạch giảm xuống, dòng điện trong mạch tăng cao đột ngột khiến điện áp sụt giảm. Cuộn dây điện từ sẽ làm đứt các tiếp điểm.
Trong sự cố quá dòng, phải mất 1 lúc CB tép mới đủ thời gian để ngắt mạch. Thời gian này phụ thuộc vào sự gia nhiệt của dải lưỡng kim. Nhưng trong thời gian xảy ra sự cố ngắn mạch, MCB ngay lập tức ngắt hoặc ngắt mạch khi cuộn dây được cấp điện nhanh chóng.
Phân loại MCB
MCB được phân loại dựa trên các đặc điểm về hoạt động ngắt của thiết bị. Và chúng ta có một loạt các tiêu chuẩn như sau:
- Loại B
- Loại C
- Loại D
- Loại K
- Loại Z
Dòng điện ngắt và thời gian hoạt động của mỗi loại MCB trên được thể hiện cụ thể trong bảng dưới đây:
Loại | Dòng ngắt | Tốc độ ngắt |
Loại B | 3 đến 5 lần dòng đầy tải | 0,04 đến 13 giây |
Loại C | 5 đến 10 lần dòng đầy tải | 0,04 đến 5 giây |
Loại D | 10 đến 20 lần dòng đầy tải | 0,04 đến 3 giây |
Loại K | 8 đến 12 lần dòng đầy tải | < 0,1 giây |
Loại Z | 2 đến 3 lần dòng đầy tải | < 0,1 giây |
Ngoài ra, MCB còn được phân loại theo số cực như:
- Đơn cực
- Hai cực
- Ba cực
- Ba cực + N
- Bốn cực
Các thiết bị cùng họ
MCCB
MCCB là tên viết tắt của Moulded case circuit breaker hay còn được gọi là cầu dao khối. MCCB là bộ ngắt mạch có vỏ đúc được dùng để bảo vệ điện. Nó được dùng trong các trường hợp dòng tải vượt quá khả năng của bộ ngắt mạch thu nhỏ.
MCCB được cấu tạo bởi 7 bộ phận chính gồm: khung, tay cầm, bình dập hồ quang, bộ phận hành trình, cơ chế vận hàng, đầu nối và nút nhấn để chuyển.
RCCB
RCCB là tên viết tắt của là Residual Current Circuit Breaker là 1 thiết bị bảo vệ, ngăn ngừa những nguy cơ có thể gây ra cháy nổ do sự cố rò – dòng trong hệ thống điện, đồng thời bảo vệ sức khỏe, tính mạng người sử dụng khỏi nguy cơ bị giật điện. RCCB thường được lắp đặt để bảo vệ chống giật trong từng tầng của tòa nhà hoặc có thể cho toàn bộ hệ thống điện. Để đảm bảo an toàn cho thiết bị hoạt động hiệu quả, cần sử dụng hệ thống dây dẫn điện được luồn trong ống đi âm tường.
Cấu tạo chính của RCCB bao gồm 2 phần:
- Bộ phận đóng cắt mạch: Chức năng chính của bộ phận này là bảo vệ chống quá tải và chống ngắn mạch. Chúng có cấu tạo và nguyên lý hoạt động tương tự như CB.
- Bộ chức năng đóng dòng điện rò: Bộ phận này có 2 cơ cấu là cơ cấu phát hiện dòng điện rò và cơ cấu so sánh, khuếch đại dòng điện rò.
ELCB
ELCB là viết tắt của cụm từ Earth Leakage Circuit Breaker, thường được gọi tên theo các thói quen khác nhau là “Rơ le bảo vệ chạm đất”, Aptomat “chống giật”, “cầu dao chống rò điện”. ELCB là loại thiết bị làm việc trên nguyên tắc phát hiện sự chênh lệch dòng điện đi và về để có thể ngắt phía nguồn tiêu thụ nếu có sự chênh lệch giữa chúng. ELCB được dùng để bảo vệ an toàn cho lưới điện, quan trọng hơn là sự an toàn của con nguời đối với các nguy cơ bị “điện giật”.
MCB 1p là gì?
MCB 1p hay MCB tép 1p là loại thiết bị đóng cắt bảo vệ 1 dây pha trong mạch điện. Loại này được sử dụng trong lưới điện 1 pha, bảo vệ pha nóng (hay L ) trong các tủ điện bảo vệ line cho chiếu sáng hoặc ổ cắm, …
MCB 2p là gì?
MCB 2p hay MCB 2 pha (1pha – 2 cực ) là loại thiết bị đóng cắt bảo vệ 2 dây (pha – trung tính) trong mạch điện. Loại này được sử dụng trong lưới điện 1 pha, bảo vệ dây pha (nóng hay L) và dây trung tính (lạnh hay N)
MCB 3p là gì?
MCB 3p hay MCB 3 pha là loại thiết bị đóng cắt bảo vệ 3 dây pha trong mạch điện. Loại này được sử dụng trong lưới điện 3 pha, bảo vệ 3 dây pha (L1, L2, L3 ).
MCB 4p là gì?
MCB 4p hay MCB 3 pha – 4 cực là loại thiết bị đóng cắt bảo vệ 4 dây (3 dây pha – trung tính) trong mạch điện. Loại này được sử dụng trong lưới điện 3 pha, bảo vệ 3 dây pha (L1, L2, L3) và dây trung tính (lạnh hay N).
So sánh MCB và MCCB
Giống nhau
- Cả hai thiết bị này thường hoạt động như một thiết bị bảo vệ giống như một cầu dao.
- Cả hai đều có thể được vận hành tự động hoặc bằng tay cho điều kiện BẬT / TẮT.
- Hai cầu dao này hầu hết được sử dụng trong mạch điện quá áp hoặc điện áp thấp.
- Các cầu dao này cảm nhận và bảo vệ mạch nguồn khỏi tình trạng quá dòng hoặc ngắn mạch.
- Cả hai cầu dao đều yêu cầu cài đặt và bảo trì giống nhau.
Khác nhau
Nội dung | MCB | MCCB |
Đinh nghĩa | MCB được gọi là Bộ ngắt mạch thu nhỏ. | MCCB được gọi là Bộ ngắt mạch khối. |
Công suất dòng điện | MCB có khả năng mang dòng điện thấp, chỉ khoảng 63A. | MCCB có khả năng mang dòng cao hơn MCB. Nó có công suất trong dải từ 100A đến 1kA. |
Chuyển mạch | Trong MCB này, chuyển mạch xảy ra trong các điều kiện cố định. | Trong MCCB này, chuyển mạch xảy ra trong các điều kiện thay đổi. |
Dòng cắt | Lên đến 10kA. | Dòng cắt từ 10k đến 100kA. |
Kích thước | Nhỏ | Kích thước lớn |
Giá thành | Rẻ | Đắt |
Tiếp điểm phụ | Không có | Có. Ví dụ, bạn có thể thiết kế mạch cảnh báo. |
Ứng dụng | Nó được sử dụng cho các ứng dụng mang dòng điện nhỏ như mục đích dân dụng.
Ví dụ, bảo vệ hệ thống dây điện trong nhà… |
Nó được sử dụng cho các ứng dụng mang dòng điện lớn cho mục đích thương mại hoặc công nghiệp.
Ví dụ, Trong bảo vệ động cơ… |
Tính năng | MCB chỉ được sử dụng cho các điều kiện quá nhiệt, ngắn mạch và quá tải. | MCCB được sử dụng cho các điều kiện dòng điện ngắn mạch, điều kiện quá tải, bảo vệ sự cố chạm đất, bảo vệ tần số và nhiều mục đích khác. |
Giới thiệu một số thương hiệu MCB Hoàng Trang cung cấp
Hyundai
Daco
THÔNG TIN LIÊN HỆ
CÔNG TY TNHH KỸ THUẬT TỰ ĐỘNG HOÀNG TRANG
- Địa chỉ: 308/18 Bình Lợi, Phường 13, Quận Bình Thạnh, Tp. HCM
- Điện thoại: 0975.629.596
- Email: support.hatec@htat.vn
- Website: www.htat.vn
- Zalo: 0909.428.442